امتیازی که خامنه‌ای به رفسنجانی داد

جمعه ۱۸ تیر۸۹- خامنه‌ای در این هفته تلاش کرد آتش اختلاف میان باندهای درونی جمهوری اسلامی را بر سر دانشگاه آزاد، موقتاً خاموش کند. در حالی که این اختلاف تا بدان جا دامنه گرفت که طرفداران احمدی‌نژاد در پی مصوبه مجلس به نفع رفسنجانی، آن را آشکارا به لجن کشیدند و به انحلال، تهدیدش کردند، خامنه‌ای منتظر ماند تا شورای نگهبان، این مصوبه مجلس را باطل اعلام کند و موضع احمدی‌نژاد را بر سر این مسئله تأیید نماید. آن‌گاه برای دادن یک امتیاز به رفسنجانی که نگران از دست رفتن یکی از مهم‌ترین مراکز قدرت مالی و سیاسی وابسته به خود می‌باشد، فرمانی خطاب به طرفین درگیر صادر کرد.

خامنه‌ای با ارسال نامه‌ای به رؤسای “هیئت امنای دانشگاه آزاد” و “رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی” گویی که از این ماجرا به کلی بی اطلاع است که نزاع بر سر در اختیار گرفتن یک ثروت هنگفت ۲۵۰ میلیارد تومانی، درآمدهای کلان دانشگاه آزاد و نقش سیاسی آن در زد و بندهای سیاسی درون حاکمیت می‌باشد، این نزاع را “مجادلاتی ملال‌انگیز” نامید و نوشت: “از آن‌جا که مجادلات پیرامون دانشگاه آزاد اسلامی، گفتگوهای ملال‌انگیز و غیر لازمی را بر مناسبات برخی از مسئولان تحمیل کرده و اختلافات ملال‌انگیزی در مورد مسایل دانشگاه آزاد پیش آمده” این “مجادله ملال‌انگیز” فعلا باید خاتمه یابد. ختم آن نیز بدین طریق انجام می‌گیرد که “فعلاً از تصرف مبنی بر وقف دانشگاه آزاد اسلامی و هر گونه اقدام مبتنی بر اساسنامه جدید مصوب دانشگاه آزاد خودداری شود.”

این دستور خامنه‌ای به مقامات تحت امرش، به این معناست که فعلاً وضعیت دانشگاه آزاد به روال گذشته ادامه یابد، مصوبه احمدی‌نژاد در شورای فرهنگی به اعتبار خود باقی می‌ماند، اما فعلاً اجرا نمی‌شود، دانشگاه آزاد هم فعلاً در تصرف دار و دسته رفسنجانی باقی می‌ماند، بی آن که با پیش کشیدن مسئله وقف، آن را به ملک دائمی خود تبدیل کنند.

رفسنجانی تا همین جا نیز باید از این حکم خامنه‌ای خرسند باشد، چرا که توانسته است، امتیازی از خامنه‌ای بگیرد و آن‌چه را که از دست رفته بود، مجدداً به دست آورد. مهم نیز برای او هم‌چنان در اختیار داشتن دانشگاه آزاد با ثروت و درآمد هنگفت آن است. روشن است که در ازای گرفتن این امتیاز، او اکنون بیش از گذشته باید چاکری خود را در آستان خامنه‌ای نشان دهد و به تبعیت او درآید. والا قید “فعلاً” هر زمان می‌تواند به زیان وی تغییر کند.

در جبهه دار و دسته طرفداران احمدی‌نژاد، اما نارضایتی و سردرگمی حاکم است. خامنه‌ای موقتاً هم که شده مانع از آن شده است، احمدی‌نژاد ضربه‌ای جدی بر یکی از مراکز قدرت رفسنجانی وارد آورد و آن را به مرکز دیگری برای افزایش قدرت خود تبدیل کند. هیئت امنای جدید که قرار بود به زودی جلسه‌ای تشکیل دهد و رئیس جدیدی برای این دانشگاه منصوب کند، اعلام نمود که تشکیل جلسه آن به تعویق افتاده است. طرفداران احمدی‌نژاد و سایت‌های خبری وابسته به آن‌ها، حکم خامنه‌ای را موقت و برای انجام اصلاحاتی در اساسنامه اعلام کرده‌اند که در پی آن، اساسنامه مصوب شورای فرهنگی به مرحله اجرا درخواهد آمد. یک عضو این شورای فرهنگی که از طرفداران احمدی‌نژاد است می‌گوید: “خامنه‌ای تأکید کرده است که مسئولیت تصمیم‌گیری برای دانشگاه آزاد بر عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی خواهد بود. این توقف طولانی نخواهد بود و اساسنامه دانشگاه آزاد به زودی و با استحکام بیش‌تری اجرا خواهد شد. اما عجالتاً تصمیم‌گیرنده نه شورای عالی فرهنگی رژیم بلکه خامنه‌ای‌ست که در چارچوب بده و بستان‌های سیاسی و مالی با رفسنجانی، این امتیاز را به وی واگذار کرده است.

بنابراین وضعیت کنونی دانشگاه آزاد به روال گذشته عجالتاً در دست رفسنجانی باقی ماند. اما این خود به یکی از کشمکش‌ها و درگیری‌های حاد میان باندهای طرفدار احمدی‌نژاد و رفسنجانی تبدیل خواهد شد. قطعاً احمدی‌نژاد و طرفداران وی تلاش خواهند کرد از طریق شورای عالی انقلاب فرهنگی و هیئت امنایی که نقش مهم‌تری در آن خواهند داشت، اهداف خود را پیش برند و فشار متمرکزتری را بر سر این مسئله بر طرفداران رفسنجانی وارد آورند. نتیجتاً اختلافات و درگیری‌ها در شکل وسیع‌تری رخ خواهد داد. خامنه‌ای، تنها آتش اختلاف را فعلاً زیر خاکستر کرده است. او نمی‌تواند مانع از دامنه‌دارتر شدن اختلاف گردد.